Adobe Flash Player Neden Kaldırıldı?
İnternet üzerinde reklamların, videoların, animasyonların görüntülenmesini sağlayan tarayıcı eklentisi olan Adobe Flash Player 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle resmi ömrünü tamamlamıştır. 1996 yılında hizmet vermeye başlayan Flash Player tarayıcılarda video oynatılması ile online oyunların oynanmasını sağlamak amacıyla kurulmuştu. Flash Player yıllarca güvenlik sorunlarıyla uğraştı çağa ayak uyduramayarak gelişmeleri yakalayamadı. Adobe ‘in bir döneme damga vurmuş yazılımlarından olan Flash Player, resmi ömrünü tamamlayarak tarihe karıştı. Flash Player ömrünü tamamladığını bilmeyenler içinse Windows10 üzerinden göndermiş olduğu mesaj yoluyla kullanıcılara duyurdu. Eklenti geliştirici olan Adobe şirketi, Flash Player için daha fazla güvenlik güncellemesi sunamayacağını açıklamış ve kullanıcılardan programı silmelerini istemiştir. Böylelikle bir döneme damga vuran Flash Player kapatılmıştır.
Güvenlik Sorunları
HTML5 uygulamasının ortaya çıkması Flash Player’e olan bağımlılığı azaltmış ve Flash’ın güvenlik sorunları yaşaması da onun büyük yıkımını hızlandırmıştır. Bu sebeple Flash Player kullanımı sınırlanmış ve Adobe şirketinin 2020 yılında Flash Player’a güncelleme getirmeyeceğini açıklamasıyla yok olma serüvenine girmiştir. Adobe aynı zamanda Flash’ın günü geçmiş ve lisanssız versiyonlarının dağıtımının yapıldığı yerlerden Flash desteğini kesin bir şekilde sonlandırmıştır. Flash Player’in kaldırılması birçok kullanıcı açısından sürpriz niteliğinde olmamıştır. Geniş bölgelere yayılan Flash, birçok saldırgan tarafından hedef haline gelerek güvenlik sorunlarına yol açmıştır. Bu sebeplerden dolayı Adobe şirketi Flash kullanıcılarını Flash’ı cihazlarından kaldırmasını istemiştir.
Mobil Cihazlar Tarafından Desteklenmiyor
Apple şirketinin Flash Player’ı mobil cihazlarında destekletememesi de bu eklentinin ömrünü kısaltan sebeplerden biri olmuştur. Ayrıca HTML5 ve yeni tarayıcıların ortaya çıkmasıyla birlikte tarayıcı sağlayıcıların Flash Player’in sunduğu hizmetleri kolaylıkla sağlaması Flash Player’a gereksinimi ortadan kaldırmıştır. 2015 yılından itibaren Adobe şirketi Flash desteğini çekmeye başlayarak kullanıcılara farklı alternatifler sunmaya çalışmıştır. Her ne kadar Adobe şirketi Flash’a desteğini sürdürmek istese de bunu başaramamıştır. Aynı şekilde tarayıcılar da son yıllarda Flash desteğine karşı olumsuz yaklaşımlar sergileyerek bazı farklı uygulamalara gitmişlerdir. Örneğin; Google ”Oynatmak için tıkla” eklentisini ilave ederek Flash kullanılmadan önce kullanıcı onayı almaya başlamıştır. Bu sebeplerden dolayı Flash önemini yitirerek yok olmaya başlamış ve onun yerini daha gelişmiş üçüncü taraf eklentileri istemeyen modern teknolojiler almıştır.
Dünden Bugüne Adobe Flash Player’ın Serüveni
Flash Player’ın yayımlandığı yıllarda internet günümüzdeki kadar hızlı değildi. Flash eklentisi kullanıcılarına içeriği daha hızlı indirebilme olanağı sağlıyordu. Ayrıca Flash Player ile birden fazla karakter, ses, arka plan görüntüsü ve 2 megabayttan daha az müzik içeren tarayıcılardan görüntülenebilen kısa animasyonlar üretilebiliyordu. Flash Player sadece animasyon olarak değil aynı zamanda Youtube gibi sitelerde yüksek kalitelerde video yayınlanmasına izin veriliyordu. İnternet dünyasının zamanla mobil cihazlara doğru kaymasıyla Adobe buna karşı önlem almakta gecikmiştir. Adobe ürünlerinden sorumlu ekipler eski mobil cihazlarda Flash Lite uygulamasıyla optimize etmeye çalıştılar. Bu durum Japonya gibi ülkelerde başarı yakalasa da Flash’ın masaüstü sürümleriyle tam olarak uyumu yakalayamamıştır.
2010 yılında Apple’in kurucusu Steve Jobs, Flash uygulamasının iPhone ve iPad’lerde neden çalışmasına izin vermediğini açıklamış ve bu durumla ilgili bir dizi makale yayımlamıştır. Jobs, Flash’ın dokunmatik ekranlarda kullanımının zor olduğuna ve güvenilir olamayacağına değinmiştir. Ayrıca Flash’ın mobil cihazların pil ömrünü azalttığına dair söylentiler de vardır. Videoların ve animasyonların Flash yerine HTML5 ve diğer teknolojilerle sunulabileceği bilinen bir gerçektir. Bu teknolojiler sayesinde Flash akıllı telefon ve tabletlerde gereksiz bir uygulama haline gelmiştir. Tüm bunların sonucunda Adobe, Flash Player’in akıllı telefonda çalışan bir sürümünü geliştirmiştir. Fakat gelişen internet teknolojileri ve buna bağlı olarak da ortaya çıkan Netflix, Youtube ve Facebook gibi markaların Flash’a ihtiyaç duymadan akıllı telefonlarda oynatılabilmesi yine Flash’ı geri planda bırakmıştır.
2011 yılına gelindiğinde ise akıllı telefonlar Flash gelişimini tamamen sonlandırmıştır. Masaüstü bilgisayarlar için Flash üretilmeye devam etse de birçok güvenlik açığının olması önemli bir sorundu. Apple 2015 yılında Safari web tarayıcısında Flash eklentisini devre dışı bırakarak etkisizleştirmiştir. Bununla beraber Google’ın internet tarayıcısı olan Chrome da Flash içeriklerini engellemeye başlamıştır. Tüm bu olayların ardından Adobe şirketi bir açıklama yaparak Flash uygulamasını kullanımdan kaldıracağını duyurmuştur.
Seni hiç bir zaman unutmayacağız…